MBTI: Loop ve Grip Kavramları

(Düzeltme: Son zamanlardan sonra, yazıda bahsedilen kavramların asıl teoride geçmediğini ekleme gereği duydum. Özellikle loop sonradan ortaya atılmıştır. Yine de, blogta her konuda bilgi vermeyi amaçlıyorum. Ve bazı durumları anlamanıza yardımcı olacaktır.)

 Bu yazıda tiplerle ilgili sağlıksız iki durumu inceleyeceğiz: Loop ve Grip

İçindekiler:

1. Loop nedir?
2. Loop’taki 16 tipin davranışları
3. Grip nedir?
4. Grip’te 16 tipin davranışları

LOOP NEDİR?
Kişilik tipimizde fonksiyonların dizilişi çok önemlidir. Birbirleriyle uyumlu çalışacak bir sırayı takip ederler. İlk iki fonksiyonu öncelikli olarak kullanırız diğer iki algılama-yargılama fonksiyonu ise, ne kadar gelişirse gelişsinler hiçbir zaman öncelikli kullandıklarımızın seviyesine gelemezler. Bunları zamanla işimize yarayacak şekilde kullanabiliriz. Ancak loop ve grip, bu gelişmemiş işlevlerin, ağır stres ve korku gibi durumlarda yetkiyi ele almasıyla oluşur.
Loop, genellikle, 2 ve 3. Fonksiyonların yer değiştirmesidir. Daha doğrusu 3’ün yardımcı fonksiyonun yerini almasıdır. Bu durumda içe dönük tipler iki içe dönük; dışa dönük tipler iki dışa dönük fonksiyonla çalışır.
Bu sağlıksız ve geçici bir dönemdir ama duruma göre oldukça uzun da sürebilir. Bazıları döngülerin kişilik bozukluklarına yol açtığını da savunur ama bu konuda elimizde bir kanıt yok. Stres altında rahatlamak için oluşan kısa süreli bir savunma mekanizması olması daha olası.
Bir döngüye girmek, bizim için en rahatsız edici olan dünyayı görmezden geldiğimiz ve yardımcı işlevimizden daha az olgun bir işlevi kullanmayı tercih ettiğimiz anlamına gelir.

LOOPTA HER TİP NASIL DAVRANIR
ISTJ Si-Fi Loop
Si-Fi döngüsündeki bir ISTJ, genellikle travmatik olanlar olmak üzere geçmiş deneyimleri kafasında yeniden yaşar ve ardından olumsuz duyguların içine girer. Mevcut durumla geçmişte yaşanan olumsuzlukları özdeşleştirirler. Fikirlerini fiili eyleme dönüştürmekte güçlük çekerler, bir durumda mantıksal olarak akıl yürütme yeteneklerini kaybederler. Gerçekle doğrudan yüzleşmek istemezler. Hatalarını ahlaki gerekçelerle örtmeye çalışırlar. Sorumluluk duyguları gider bir şeyi sadece isterlerse yaparlar. Ahlaki açıdan üstün hissederler ve diğer bakış açılarına katı bir şekilde kapatırlar.
ISTJ’lerin bir döngüden çıkmak için Te’yi kullanmaları gerekir. Bir fikirleri olduğunda, fikirlerini nesnel olarak değerlendirmeli, çelişkiler veya mantık hataları aramalıdır. Ayrıca planlarını mantıklı bir şekilde organize etmeli ve etkili fikirler olup olmadıklarını görmek için ölçülebilir hedefler belirleyerek onları gerçek dünyada test etmelidirler.
ISFJ Si-Ti Loop
Si-Ti döngüsündeki bir ISFJ, genellikle travmatik olanlar olmak üzere geçmiş deneyimleri kafasında yeniden yaşar. Ayrıca bu şeylerin neden olduğuna dair mantıklı nedenler bulmaya çalışarak durumu analiz eder. Ancak bir sonuca varamazlar, sadece hatırlama-analiz etme döngüsünde kalırlar. Ek olarak, dış dünyayla sağlıklı bir şekilde etkileşim kurma yeteneklerinin bir kısmını kaybederler ve bunun yerine kendi içlerine çekilirler ve hayatlarında başkalarıyla duygularını konuşmayı ihmal eder. Normalden daha az düşünceli davranır. Duygu ve değerlerinden kopuk olur. Seçimlerini ve düşüncelerini açıklamaya çalışır. Fazla düşünür, mükemmeliyetçi davranır ve başkalarında gördükleri mantık hatalarına fazla tepki verir.
ISFJ’lerin döngüden çıkmak için Fe kullanmaları gerekir. Bunu, başkalarına ulaşarak ve duygularını ifade ederek veya diğer insanların duygularını ifade etmelerini dinleyerek yapabilirler. İnandıkları bir amaç için yardım edebilirler.
INFJ Ni-Ti Loop
Ni-Ti döngüsündeki bir INFJ, duygusal yönlerini bastırmaya çalışır ve duygularını etraflarındakilerle paylaşamaz hale gelir. Son derece içe dönük olur ve olaylara hep mantıklı bir açıdan bakmaya çalışır. İnsanların bakış açılarına karşı eleştirel, kopuk ve onlara karşı soğuk, sabırsız davranır. Başkalarını teknik ayrıntılar üzerinden küçümser, sadece iç mantığına güvenir.
INFJ’lerin döngüden çıkmak için Fe kullanmaları gerekir. Bunu, başkalarına ulaşarak ve duygularını ifade ederek veya diğer insanların duygularını ifade etmelerini dinleyerek yapabilirler. İnandıkları bir amaç için yardım edebilirler.
INTJ Ni-Fi Loop
Ni-Fi döngüsündeki bir INTJ, yaşamlarındaki her şeyi aşırı analiz eder ve olumsuz duyguları içinde yüzer. Duygularını ve hayatta ne istediğini çok fazla düşünür. En kötüsünü varsayar ve bu durumun onu kişisel olarak nasıl etkileyeceğini düşünür. Olumsuz duygularını besleyerek mantıksal akıl yürütme yeteneğini kaybeder. Fikirlerini hayata geçiremez. Ahlak ve hayata yönelik kendi duyguları, değerleri ve inançları hakkında takıntılı bir şekilde düşünürler. İlişkilerde de sorumsuz davranır. Hiçbir şey yapmak zorunda olmadığını düşünür. Aşırı savunmacı ve tepkilidir. Başkalarını itmesine rağmen anlaşılmadığını hisseder.
INTJ’lerin döngüden çıkmak için Te’yi kullanmaları gerekir gerekir. Bir fikirleri olduğunda, fikirlerini nesnel olarak değerlendirmeli, çelişkiler veya mantık hataları aramalıdır. Ayrıca planlarını mantıklı bir şekilde organize etmeli ve etkili fikirler olup olmadıklarını görmek için ölçülebilir hedefler belirleyerek onları gerçek dünyada test etmelidirler.
ISTP Ti-Ni Loop
Ti-Ni döngüsündeki bir ISTP, durumları derinlemesine analiz eder. Tamamen haklı olduğuna ve her durumda en iyisini bildiğine inanır. Ayrıca, bir eylemin uzun vadeli sonuçları veya yüzeyde gördüklerinin ötesinde yatan anlam hakkında aşırı endişe duyar. Geleceğe karşı kaderci bir bakış açısına sahip olur. Paranoyak davranır. Yeni deneyimlere isteksizdir ve dış dünyaya kendini kapatır.
ISTP’lerin döngüden çıkmak için Se’yi kullanmaları gerekir gerekir. Aktif olmak, etrafı keşfetmek, yeni fırsatlar aramak, kişiliklerinin bu yönünün gelişmesine yardımcı olur.
ISFP Fi-Ni Loop
Fi-Ni döngüsündeki bir ISFP, durumları derinlemesine analiz eder. Şikayetçidir ama bir şeyleri düzeltmek için harekete geçemez. Ayrıca, bir eylemin uzun vadeli sonuçları veya yüzeyde gördüklerinin ötesinde yatan anlam hakkında aşırı endişe duyar. Sadece olumsuz olasılıkları düşünür. Dış dünyadan kendini soyutlar. Sahip oldukları gerçekçi düşünme yeteneğini kaybeder. Gelecekten fazla korkar.

ISFP’lerin döngüden çıkmak için Se’yi kullanmaları gerekir gerekir. Aktif olmak, etrafı keşfetmek, yeni fırsatlar aramak, kişiliklerinin bu yönünün gelişmesine yardımcı olur.
INFP Fi-Si Loop
Fi-Si döngüsündeki bir INFP, geçmişteki olumsuz olaylara takılıp kalır ve durumlarda duygularını yeniden yaşayarak bunları abartmaya başlar. Geleceği düşünemez hale gelir. Olumsuzlukların tekrar edeceğini düşünerek yeni fikirlere karşı isteksiz hale gelir. Gerçek benliğini insanlardan saklar ve çok savunmacı olur.
INFP’lerin döngüden çıkmak için Ne’yi kullanmaları gerekir gerekir. Bir yargıda bulunmadan önce, alternatif bakış açılarını ve olasılıkları analiz etmelidirler. Yeni bir kitap okumak, yeni yerlere gitmek, yeni bir konu üzerine çalışmak yardımcı olabilir.
INTP Ti-Si Loop
Ti-Si döngüsündeki bir INTP, geçmişteki olumsuz olaylara takılıp kalır ve olayların neden böyle olduğunu analiz ederek onları abartmaya başlar. Mantıklarıyla olumsuz inançlar oluşturur Si ise bu inançları destekleyecek geçmişten veriler sunar. Olumsuzlukların tekrar edeceğini düşünerek yeni fikirlere karşı isteksiz hale gelir. Yeni fikirlerin ve olasılıkların geleceği konusunda geri çekilecek ve heyecansız hale gelecekler. Riskten aşırı derecede kaçınır.
INTP’lerin döngüden çıkmak için Ne’yi kullanmaları gerekir gerekir. Bir yargıda bulunmadan önce, alternatif bakış açılarını ve olasılıkları analiz etmelidirler. Yeni bir kitap okumak, yeni yerlere gitmek, yeni bir konu üzerine çalışmak yardımcı olabilir.
ESTP Se-Fe Loop
Se-Fe döngüsündeki bir ESTP çok düşüncesiz, pervasız olacak ve etrafındakilerden dış doğrulama elde etmek uğruna maceralı şeyler yapmak isteyecektir. Başkalarının düşüncelerine çok önem verir ve tüm enerjisini onları etkilemek için harcar. Mantığını kaybedip pervasızca heyecan kovalar. Dış algıya takıntılıdır. Sorumluluktan uzaklaşmak için durumları manipüle eder.
ESTP’lerin döngüden çıkmak için Ti’yi kullanmaları gerekir gerekir. Davranışlarına ve seçimlerine bakmalı, mantıklı bir yol belirlemeli ve hedef/ilkelerine uymayanlardan uzaklaşmalılar.
ESFP Se-Te Loop
Se-Te döngüsündeki bir ESFP, bir şeyi yapmakla çok ilgilenir ve mola için durmaz. Harekete geçmekte ısrarcı ve saldırgan olur. Seçimlerinin değerlerine uyup uymadığını düşünecek zamanı tanımaz, iç sesini kapatır. Çok sayıda işi yerine getirme konusunda takıntılıdır.
ESFP’lerin döngüden çıkmak için Fi’yi kullanmaları gerekir. Duygularını dinlemeli ve onları anlamaya çalışmalılar. Bir karara varmadan önce, yapmak üzere oldukları eylemin derinden bağlı oldukları değerlerle uyuşup uyuşmadığını incelemeliler.
ENFP Ne-Te Loop
Ne-Te döngüsündeki bir ENFP, sayısız olasılık çıkarır ve bunların değerlerine uygunluğunu önemsemeden hepsini hayata geçirmeye çalışır. Yüzeysel, kısa ömürlü başarının peşinden koşar. Çok dış doğrulama ve tanınma ister. Ayrıca, her zamanki neşeli ve hassas tavırlarını telafi etmeye çalışarak dışa doğru sertleşir. Her sorunu somut gerçeklerle çözmeye çalışır ve duygularını analiz etmek zorunda kaldığında olumsuz davranır.
ENFP’lerin döngüden çıkmak için Fi’yi kullanmaları gerekir. Duygularını dinlemeli ve onları anlamaya çalışmalılar. Bir karara varmadan önce, yapmak üzere oldukları eylemin derinden bağlı oldukları değerlerle uyuşup uyuşmadığını incelemeliler.
ENTP Ne-Fe Loop
Ne-Fe döngüsündeki bir ENTP, bir dizi olumsuz gelecek senaryosu hayal eder ve gerçekçi olmayan inançlarına mantık uygulayamadıkları için gerçekliği gözden kaybeder. Projeden projeye atlar ve sıkıp çoğunu yarıda bırakır. Sırf tepki almak için insanları troller. Ayrıca, başkalarının kendileri hakkındaki görüşlerine karşı aşırı duyarlı hale gelir ve çevreleri tarafından kabul edilmek ve sevilmemekle aşırı derecede ilgilenir. Diğer insanların ihtiyaçlarını mantığın önüne koyar.
ENTP’lerin döngüden çıkmak için Ti’yi kullanmaları gerekir. Geleceğe yönelik mantıklı bir yol belirlemeli ve ilkeleriyle uyuşmayan yaşam tarzı seçimlerini ortadan kaldırmalıdırlar. Harekete geçmeden önce davranışlarını analiz etmeliler.
ESTJ Te-Ne Loop
Ne-Te döngüsündeki bir ESTJ, bir milyon olasılık ortaya çıkarır ve bunların hepsini,gerçekçiliği veya geçmiş dersleri dikkate almadan harekete geçirmeye çalışır. Çok fazla dış doğrulama ve tanınma ister. Sonuçlara atlar ve geri adım atmayı reddeder. Suçu başkalarına atıp hataları için bahaneler üretir. Diğer insanlar hakkında aşırı şüphecidir.
ESTJ’lerin döngüden çıkmak için Si’yi kullanmaları gerekir. İlerlemeden önce durumun gerçeklerine ve geçmişe bakmalılar. Ayrıca riskleri analiz etmeliler.
ESFJ Fe-Ne Loop
Ne-Fe döngüsündeki bir ESFJ, neyin gerçekçi olduğunu veya geçmişteki dersleri göz önünde bulundurmaksızın etraflarındakileri memnun etmek için her yolu deneyecektir. Herkesi memnun etmeye çalışırken ağır strese girer. Sadece heyecan uyandırmak için drama yaratır. Sonuçlarını haklı çıkarmak için bilgileri manipüle eder. Hatalarından ders çıkarmaz.
ESFJ’lerin döngüden çıkmak için Si’yi kullanmaları gerekir. İlerlemeden önce durumun gerçeklerine ve geçmişe bakmalılar. Ayrıca riskleri analiz etmeliler.
ENFJ Fe-Se Loop
Fe-Se döngüsündeki bir ENFJ, dış doğrulama arar ve kendilerini düşünmek için zaman ayırmadan kendilerini başkalarına adar. Yalnız kalmaya tahammül edemez. İmajı hakkında takıntılı hale gelir. İnsanlara, özellikle içe dönüklere, karşı sabırsızdır. Uzun vadeli sonuçları görmezden gelip heyecan peşinde koşar.
ENFJ’lerin döngüden çıkmak için Ni’yi kullanmaları gerekir. İlerlemeden önce altta yatan anlamlara ve içgörülere bakmalılar. Yalnız kalmaya, sakinleşmeye ve baskı olmadan düşünmeye zaman ayırmalılar.
ENTJ Te-Se Loop
Te-Se döngüsündeki bir ENTJ, hedeflerini uzun vadeli sonuçları düşünmeden eyleme geçirir. Kısa vadeli başarolara sabitlenir. Yetersizlikten korkarak imaja ve üstünlüğe takılır. Güçlü, saldırgan, çevrelerindekileri incitse de incitmesin de harekete geçmekte ısrarcı olur. Düşüncelerinden korktuğu için iç gözlemden kaçınır.
ENTJ’lerin döngüden çıkmak için Ni’yi kullanmaları gerekir. İlerlemeden önce altta yatan anlamlara ve içgörülere bakmalılar. Yalnız kalmaya, sakinleşmeye ve baskı olmadan düşünmeye zaman ayırmalılar.
GRIP NEDİR
Yoğun stres altında olduğumuz, bitkin düştüğümüz durumlarda, dominant fonksiyonumuz ile işin içinden bir türlü çıkamadıysak 4. Fonksiyonumuz işlere el atar. Bu da sağlıksız bir durumdur çünkü zaten özellikle erken yaşlarda çok gelişmemiş, iyi olmadığımız bir fonksiyona yüklenmiş oluruz.
GRIP’TE HER TİP NASIL DAVRANIR
ENFP ve ENTP (Si grip)
Dahil oldukları projenin ayrıntılarına takıntılı hale gelirler. Her ayrıntıyı mükemmelleştirmeye çalışarak yoğun işlerin içinde kaybolurlar. Daha az sosyal ve arkadaş canlısı, daha ciddi ve çekingen olurlar. Yaratıcılıkları daralır. ENTP’ler duygusal olarak aşırı duyarlı hale gelebilir. ENTP’ler daha eleştirel ve komuta edici olabilir.
ESFP ve ESTP (Ni grip)
Çevreden daha kopuk olurlar. Rahat, spontane tavırlarını kısıtlarlar. Sorumluluklara odaklanıp gelecekle ilgili korkunç düşüncelere kapılabilirler. İşlerin ters gideceğine dair önsezileri vardır. Başkalarının kötü niyetli olduğunu düşünürler. Kendilerinden de şüphe ederek şüpheci ve paranoyak hissederler. Manevi uygulamalara takıntılı hale gelirler.
INFJ ve INTJ (Se grip)
Zihinsel olarak dağınık hissederler. Panik ve gergin hale gelirler. Basitçe düşünmenin imkansız olduğunu hisseder. Pervasız ve dürtüsel hareket eder. Hayal güçleriyle teması kaybeder, olasılıkları algılamayı bırakırlar. Dış dünyayı kafalarına takar, duyusal zevklere aşırı düşkün hale gelirler.
ISFJ ve ISTJ (Ne grip)
Karamsar, dağınık ve endişeli hissederler. Zihinleri aşırı derecede olasılıklarla dolar ve tek bir şeye odaklanamazlar. Yanlış gidebilecek her şey için endişelenirler. Daha az sorumlu olurlar. Bir sorunu çözmek için gerçekçi olmayan olasılıklar bulurlar.
INFP ve ISFP (Te grip)
Uyum ve incelikle daha az ilgilenirler. Genellikle, başkalarına karşı alaycı ve pasif-agresif olurlar. Etraflarındaki her şeyi düzeltmek için rahatsız edici bir dürtü hissederler. Değerlerinden kopuklaşırlar. Eleştirileri yıpratıcı hale gelir.
INTP ve ISTP (Fe grip)
Zihinsel olarak yavaşlamış ve sisli hissederler. Tipik olarak odaklanmış, analitik bakış açıları bulanık, dağınık ve verimsiz hale gelir. Herhangi bir şeye konsantre olamazlar. Unutkan ve dağınıktır. İlişkilerinde saplantılı hale gelirler. Sevilmemekten endişe duyarlar. Dıştan duygusal olurlar.
ENTJ ve ESTJ (Fi grip)
Alışılmadık bir şekilde duygusal ve motivasyonsuz hissederler. Genellikle yaptıkları gibi odaklanıp hızlı kararlar veremezler. Takdir edilmediklerinde hafife alınmış hissederler. Düşüncelerini ifade etmekte zorlanırlar. Aşırı duyarlı hale gelip duygusal patlamalarla tepki verirler.
ENFJ ve ESFJ (Ti grip)
Geri çekilir ve çevredeki dünyadan daha fazla kopmuş olurlar. Diğer insanların duyguları hoş karşılanmak yerine istilacı hisseder ve duygusal olarak uyuşmuş olurlar. Eleştirici ve küçümseyici, alaycı bir tavır takınırlar. Kontrolden çıktıkları için utanç hissederler. Sorunlarını analiz etmek için uzmanlara ve kitaplara bakarlar. Çözücü olarak mutlaka “gerçeği” ararlar.